Pamukta Önemli Bir Zararlı: Yeşilkurt
YEŞİLKURT (Helicoverpa armigera)
Kârlı bir pamuk yetiştiriciliği için yapılması gerekenin birim alandan daha yüksek ve kaliteli verim almak, bunu gerçekleştirirken üretim maliyetlerimizi en alt düzeyde tutmak gerektiğini biliyoruz. Üretim maliyetleri içerisinde zararlı böceklerle mücadele önemli bir yer tutuyor. Zararlı böceklerden en önemlilerinden birisi Yeşilkurt. Pamuk yetiştirilen tüm bölgelerimizde zararlı olan yeşilkurt, doğrudan generatif organlarda zararlı olduğundan mücadele yapılmadığında önemli verim kayıplarına neden olan bir tür. Bu günlerde pamuk alanlarımızda görülmeye başlayan yeşilkurdu tanıtmak ve mücadelesi hakkında bilgi vermek istiyoruz. Yeşilkurt kelebekleri yumurtalarını tek tek tepe ve meyve dallarının ucundaki taze yapraklara ve generatif organlara bırakır. Kelebekler yumurta bırakımında daha çok bitkinin üst yarısını tercih eder. Yumurtalar ortalama üç günde açılır ve yumurtadan çıkan soluk yeşil renkli küçük tırtıllar öncelikle pamuk bitkisinin büyüme noktalarında beslenir. Larvalar daha sonra en son oluşmuş taraklardan başlayarak beslenmesine devam eder ve büyüdükçe bitkinin alt kısımlarına yönelir. Olgunlaşan larvalar pupa olmak üzere toprağa iner, pupa süresi 10-12 gün sürer. Yeşilkurt larvaları altı larva dönemi geçirir ve larva süresi 12-15 gün sürer. Yeşilkurt bir neslini yaz aylarında 30-35 günde tamamlar ve yılda beş nesil verir. Kışlayan pupalardan ilk ergin çıkışları nisan ayından itibaren görülür. Kelebeklerin ömrü 7-15 gün kadardır.Yeşilkurt bir generatif organ zararlısıdır. Yani tarak, çiçek ve kozalarla beslenir ve zararı doğrudan ürüne yansır. Yeşilkurt larvası tarafından zarar verilmiş tarakların brakte yaprakları tipik olarak açılır ve zarar görmüş taraklar dökülür. Yeşilkurt larvasının beslendiği çiçekler koza oluşturmaz. 5. ve 6.ıncı dönem larvalar pamuk bitkisinin alt kısımlarımdaki kozaları delmek suretiyle beslenir ve bu kozalar zaman içerisinde fungusların etkisiyle çürür. Yeşilkurt ile mücadelede doğal düşmanları mutlaka dikkate alınmalıdır. Zararlının yumurta ve genç larvaları ile beslenen Chrysoperla carnea, yumurtaları ile beslenen Orius.spp., Geocoris spp., Nabis spp., Piocoris spp. önemli doğal düşmanlarıdır. Sözü edilen bu avcı böcekler dışında önemli parazitoitleri de bulunmaktadır.Yeşilkurdun önemli doğal düşmanları bulunmasına karşılık, başta Çukurova olmak üzere tüm bölgelerimizde ilaçlı mücadeleyi gerektirebilecek yoğunluğa ulaşabilmektedir.Yeşilkurdun beş neslinden üçü pamukta zararlı olur ve ilk nesline ait larvalar genellikle pamuğun taraklanma başlangıcında olur. Yeşilkurt erginlerinin uçuş seyrinin izlenmesinde feromon tuzaklar kullanılmakta ve yakalanan kelebek sayısının artışına bağlı olarak tarlada yumurta ve larva gözlemleri sıklaştırılmaktadır. Yeşilkurt erginlerinin yakalanmasında funnel tipi feromen tuzağın delta tipi tuzaktan daha başarılı olduğu bilinmektedir.
